ZALĄŻEK ARTYKUŁU HASŁOWEGO Data ostatniej modyfikacji: 17.02.2009
STAĆ SIĘ czas. dk
Słowniki:
nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1623
Formy:
Znaczenia:
hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicji
Związki frazeologiczne: na co stać się brytanem »zacząć z czym zajadle walczyć«: Ná tę S. Religią w Brytannii stał się brytanem Henryk VIII. Krol, ktory amorámi Bolenii metresy záślepiony, Lumen Wiary S. strácił. ChmielAteny II 283.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:
Ustabilizowane połączenia wyrazowe: cud się stał, cudo się stało: W Haczowie/ milá z Krosná/ to się cudo zstáło: Vderzył znagłá piorun/ záusznice skruszył/ Ogirn/ Kwef cále spalił/ á włosow nie ruszył. ŁączZwier A4. Cożbyś był Emisseński Biskupie mowił o tym, kiedy niewiásty o cudách plotą, o ziáwieniách gwárzą? á ty, choć mężczyźnie, choć temu, ná ktorym się cud stał, głosić tego nie dopuszczasz. MłodzKaz II, 313. [...] gdy się cud stáie, czyni Bog co nád práwo którem określił náturę stworzoną, y porządek około niey odmienia, y dla tego cud się nie dzieie bez znáczney przyczyny práwodawce práwá nie ma łácno odmieniáć. TylkRoz 13. Cud. *Cudo 1) Wunder, Wunder-Werck [...] un miracle [...] cud się stał. T III 162-163.
Związki frazeologiczne: zadosyć się stało czemuś »zastosowano się do czegoś«: A gdy się Sąd zápatrzył ná kontumacye, diffugia, wiolencye JmPana N. stanął Dekret, żeby się dawnym Dekretom zadosyć stało. DanOstSwada II, 73. ◆ stał się żal na sercu »ktoś poczuł smutek z powodu czyjegoś nieszczęścia«: Jakos tak ztał się zał na Sercu y okropność patrząc na owego rozsiekanca [...]. PasPam 244. ◆ dość się stało czemuś (sz. zm.) »zastosowano się do czegoś«: Tych potraw y napoiow namnieyszey odrobiny na Dwor swoy brac niekazał Je[go]Mć Pan Woiewodzic Wilenski bo słudzy JMP Kamienieckiego bez wstydu uganiaiąc się za tym poroznosili do swoich mieszkan, iakoz kilkorga potym naczynia Moskwa dopytac się nie mogła, zginęło kędys miedzy drobnieyszymi, aby się tedy nie wyliczali stego stało się dosc roskazaniu Je[go] Mci. PiasRel 50v. Słuszne tedy rzeczy mają być od takich potrzebowane przyjaciół, i nie narażać ich na dyshonor i konfuzję, aby się dość stało swym tylko politycznym intencjom, które nie zawsze jedną regułę mają i trzeba ich zażywać i odmieniać według czasu, kraju, ludzi i obyczajów. SobJListy 99. ◆ zadosyć się stało komuś (sz. zm.) »ktoś otrzymał to, co mu się należało«: [...] ia się tu wam wygnać niedam takiey bądzcie nadzieie: choc by miał pasć ieden na drugiem a niewyiadę puko mi się niestanie zadosyc. PasPam 169. Jędrzej [...] drugiej siostrze imieniem Margorzecie dał jałówkę w ten czas, kiedy jej wesele sprawił; tej zadosyć się stało. ActScabVet 140. ◆ dość się stało komuś od kogoś »ktoś otrzymał to, co mu się należało«: ich habe meine Vergnügung von ihm/ dość mi się stáje od niego; ErnHand 397. dość mi się stało od ciebie. du hast mir Genüge geleistet. vous m'avez satisfait. T III 257.
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa: [1.] dnia stworzenia rzekł Bog niech się stanie swiatło. IntrHist 5. ● [...] wszytkie trzy persony Troyce przenaświętszey do tego się miáły przyłączyć [do stworzenia człowieka]/ czego nie trzebá było/ gdy podleysze kreátury były stwarzáne. dosyć/ gdy rzeczono: Niech się stanie świátłość, etc. BirkOboz 11.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autor: WM